حضرت معصومه(س) دختر حضرت موسى بن جعفر(ع)و خواهر حضرت امام رضا(ع)بود. وى با امام رضا از یک مادر به نام نجمه بودند. بنابر نقلى حضرت معصومه(س) در اوّل ذىالقعده سال 173 هجرى قمرى در مدینه متولد شد. وقتى که ده ساله بود، پدر بزرگوارشان به شهادت رسید و از آن زمان به بعد تحت مراقبت برادرشان حضرت امام رضا(ع)قرار گرفتند، پس از این که خلافت به مأمون عباسى رسید، امام رضا(ع)را به عنوان ولایت عهد به مرو دعوت کرد. حضرت با اکراه این دعوت را پذیرفت و به سوى مرو (خراسان) حرکت کرد. حضرت معصومه (س) نیز پس از یک سال دورى از برادر تصمیم گرفت با عدهاى از برادران و جمعى از برادرزادگان به سوى خراسان حرکت کنند. این کاروان کوچک وقتى به ساوه رسید، حضرت معصومه بیمار شد. وقتى فهمید تا قم حدود ده فرسنگ فاصله است فرمود: مرا به قم ببرید، زیرا از پدر بزرگوارم شنیدم که فرمود قم مرکز شیعیان است.
مردم قم همراه با بزرگان شهر به استقبال حضرت معصومه و همراهان شتافتند. موسى بن خزرج اشعرى شخصیت برجسته شهر در پیشاپیش، زمام شتر آن حضرت را گرفت و جمعیت زیادى از مردم مشتاقانه پروانه آسا شمع وجود ایشان را در میان گرفتند و به درخواست موسى بن خزرج، حضرت در منزل وى مسکن کرد. حضرت معصومه پس از هفده روز اقامت در قم از دنیا رفت
بنابر نقلى وفات حضرت در دهم ربیعالثانى 201 هجرى قمرى و در 28 سالگى بود.
امام صادقعلیهالسلام فرمود: به شفاعت حضرت معصومه شیعیان به بهشت مىروند.
و امام جوادعلیهالسلام فرمود: هر که قبر عمّهام را در قم زیارت کند، به بهشت خواهد رفت .